De speurtocht naar de oude registers van Sint-Pieters-Rode.
Op onze speurtocht naar de oude registers van Sint-Pieters-Rode zijn we tot de ontdekking gekomen dat het oudst bewaarde parochieregister van de streek begint op 1 juni 1574. Dit boekje, waarvan tot hiertoe aangenomen werd dat het de doopakten van Nieuwrode bevat, is in feite het eerste doopregister van Sint-Pieters-Rode.
Het boekje (afmetingen 15 x 21 cm, 44 folio’s) heeft geen kaft en is waarschijnlijk in de 18e eeuw ingebonden in de kaft van register Nr. 3 van Nieuwrode.
Na een grondige vergelijking van de eerste geboorteakten van Nieuwrode met die van Sint-Pieters-Rode is gebleken dat het oude register niet de akten van Nieuwrode maar die van Sint-Pieters-Rode omvat.
In dit register staan de volgende gegevens:
299 | dopen | van | 01.06.1574 | tot | 19.07.1615 |
56 | ondertrouwen | van | 13.08.1596 | tot | 02.11.1615 |
79 | huwelijken | van | 13.08.1596 | tot | 02.11.1615 |
Dit origineel register, het oudste parochieregister van het Hageland, vertoont de sporen van de godsdienstoorlogen, de verwoesting van de kerk en van de tand des tijds. Of waren het de tanden van muizen die de rechterbovenkant van de eerste bladzijden opgepeuzeld hebben?
De redenen waarom we met grote zekerheid kunnen stellen dat dit register niet de akten van Nieuwrode maar die van Sint-Pieters-Rode bevat, zijn:
- Een ander boek, een “Extractum”, gemaakt in de 18e eeuw, draagt de titel: “Extractum ex registro Baptizatorum ecclesia parochialis de rhodio St. Petri ab anno 1574 usque ad 1615” De namen en data van de akten in dit overgeschreven boek zijn precies gelijk aan het originele register uit 1574.
- De data van de laatste akten in register 1 (1574-1615) sluiten niet aan bij het volgende boek van Nieuwrode (register 2 begint pas in 1618) maar wel bij die van Sint-Pieters-Rode. Doopregister 2 van Sint-Pieters-Rode begint op 07.06.1615, dat volgt direct na de akten van het oude register dat eindigt in 1615.
- Het oude register eindigt en het nieuwe register begint precies wanneer pastoor Jacobus Mertens in Tervuren benoemd werd. Joannes Duselius, de nieuwe pastoor van Sint-Pieters-Rode, heeft in afwachting van een nieuw register, nog vijf akten ingeschreven op de laatste bladzijde van het oud register. Deze vijf akten werden later doorstreept met de vermelding “vide librum sequentem” De eerste vijf akten van het volgend boek van Sint-Pieters-Rode zijn inderdaad precies gelijk aan de doorstreepte akten.
- Bijna alle meisjes, waarvan de doopakten in het oude register werden opgetekend, trouwden later in Sint-Pieters-Rode, niet in Nieuwrode.
Besluit:
Het oude register bevat de akten van Sint-Pieters-Rode, niet die van Nieuwrode.
De gevolgen van deze ontdekking dragen erg ver: niet enkel onze eigen databank moest worden aangepast, maar ook de catalogi en de microfilms van de LDS (de Mormonen) en van het ARA, het algemeen rijksarchief.